MY Ludzie / media / PRAWDA
Skład Siedmiu Sędziów Sądu Najwyższego – Izba Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w uchwale z dnia 26 kwietnia 2023 r. wydanej w sprawie o sygn. akt III PZP 6/22, której nadano moc zasady prawnej, słusznie w uzasadnieniu wskazał, że:
,, Jest rzeczą powszechnie wiadomą, że pandemia COVID stała się dla władz na całym świecie okazją do skokowego i drastycznego ograniczenia podstawowych praw i wolności obywatelskich, wprowadzanych chaotycznie, bezmyślnie i często bezprawnie pod pozorem ochrony zdrowia i życia. Władze godziły w wolność osobistą obywateli, wolność przemieszczania się, wolność gromadzenia się, wolność wykonywania działalności zawodowej, wolność prowadzenia działalności gospodarczej, prawo do edukacji, prawo do sądu a także prawo do opieki zdrowotnej. Tylko niektóre z tych ograniczeń udało się – przy braku jakiekolwiek kontroli konstytucyjności prawa sprawowanej przez sąd konstytucyjny – podważyć w toku postępowania przed sądami karnymi.”
,, Jest również rzeczą powszechnie znaną, że ochrona zdrowia stanowiła w polskim procesie legislacyjnym pretekst dla bezrefleksyjnego uchwalania wprowadzanych zwłaszcza w trybie tzw. wrzutek sejmowych lub w przygotowanych przez władze wykonawczą pakietach przepisów, takich rozwiązań, które w normalnych czasach nie znalazłyby poparcia racjonalnie myślących i działających parlamentarzystów. Rozwiązania te w latach 2020-2021 były przyjmowane w ramach swoistego szantażu emocjonalnego, zgodnie z którym wszelka dyskusja lub krytyka proponowanych przez władzę wykonawczą lub „wrzucanych” posłów rozwiązań godziła w prawo obywateli do zdrowia i życia. Z tego też powodu ignorowano różnego rodzaju zastrzeżenia formułowane przez ekspertów w toku błyskawicznie prowadzonych prac prawodawczych.
Tym samym w latach 2020-2021 doszło do bezprecedensowej kumulacji ingerencji ustawodawcy zwykłego oraz władzy wykonawczej w sferę podstawowych praw i wolności obywateli. Skala tej ingerencji jest tak znaczna, że można mówić – co jest istotne z punktu widzenia stosowania konstytucyjnej ochrony praw i wolności obywatelskich – o przekroczeniu pewnej masy krytycznej negatywnych zmian także w zakresie prawa jednostki do sądu, o które to prawo chodzi w niniejszej sprawie. Nagromadzenie tych negatywnych zmian przy uwzględnieniu okoliczności ich wprowadzania oraz analizie towarzyszącego im uzasadnienia wpływa na optykę oceny zgodności wprowadzanych rozwiązań z krajowym porządkiem konstytucyjnym.”
,,Uwagę zwraca w pierwszej kolejności, że wprowadzona do polskiej procedury cywilnej przez art. 15 zzs1 ust. 1 pkt 4 KoronawirusU zmiana nie została uzasadniona w sposób racjonalny (Stanowisko RPO, s. 7). Przedstawione w toku procesu legislacyjnego uzasadnienie epidemiologiczne w postaci zagrożenia dla zdrowia, jakie stwarza wspólne zasiadanie przez trzy osoby w składzie sądu, nie zostało poparte żadnymi dowodami, analizami, statystykami”
,,Całkowicie niezrozumiałe i absolutnie nieuzasadnione ochroną zdrowia lub jakiejkolwiek innej wartości jest utrzymanie w mocy wyjątkowego rozwiązania – wprowadzonego rzekomo z powodu zagrożenia epidemicznego – przez okres roku od ogłoszenia ustania stanu epidemii (zagrożenie epidemicznego) przez władze wykonawczą”
,,Dlatego słusznie w piśmiennictwie podnosi się, że walka z pandemią stanowi jedynie pretekst dla ograniczenia prawa stron do rzetelnego procesu, a nie rzeczywiste uzasadnienie troską o zdrowie”
,,Efektywność ta została istotnie obniżona przez obecną władzę wskutek długotrwałego zablokowania powołań sędziowskich; nieustannego i nieprzemyślanego nowelizowania przepisów proceduralnych, generującego konieczność częstego korzystania z instytucji pytań prawnych do Sądu Najwyższego; manipulowania granicą przejścia sędziów w stan spoczynku; czy wreszcie „zainfekowania” wymiaru sprawiedliwości sędziami powołanymi w trybie godzącym w prawo stron do niezależnego i niezawisłego sądu. Nie można przy tym zgodzić się z założeniem, że szybkość i sprawność postępowania – zapewniana li tylko przez wprowadzenie jako epizodycznej zasady rozpoznawania spraw przez sąd odwoławczy w składzie jednoosobowym – nie wpływa negatywnie na prawa strony do rzetelnego rozpoznania sprawy”